Perleş Hastalığı
Perleş hastalığı halk arasında yaygın olarak çok bilinen veya duyulan bir hastalık türü değildir. Ancak hastalık geliştiğinde öğrenilir ve tedavisi uygulanır. Hastalığın ne olduğu, hastalığa neyin neden olduğu, tedavi yöntemleri ve tedavi sonrası yapılması gerekenler öğrenilmeli ve hekimin verdiği tedaviler uygulanmalıdır.
Perleş Hastalığı Nedir?
Perleş hastalığı aslında candida adı verilen vücudun farklı yerlerinde olabilen bir tür mantarın dudak kenarlarında gelişmesine ve hastalığa neden olmasına verilen addır.
Candida Mantarı Vücutta Nerelerde Olur?
Candida mantarı vücutta ağız içi, dudak kenarları, deri florası, vajina, bağırsaklar ve üst solunum yollarında bulunur. Candida mantarı vücudun ve bağırsak florasının bir parçasıdır. Ancak candidanın çoğalması ve vücut dengesinin bozulması pek çok şikayete neden olur.
Perleş Hastalığının Belirtileri Nelerdir?
Candida mantarının bir türü olan perleş hastalığı, üst dudak ve alt dudak kıvrımlarını tutan hafif kabuklanma, kızarıklık ve bazı hastalarda pamukçuk gibi beyazlıklarla seyreden bir hastalıktır.
Perleş Hastalığı Neden Olur?
Perleş hastalığı candidanın dudak kenarında görülen halidir. Vücuttaki ph dengesinin bozulması ve candida mantarının kontrolsüz artmasına bağlı olarak gelişir. Perleş (dudak mantarı) bağışıklık sistemi zayıf olan bebeklerde, yeterli beslenmeyenlerde ve bazı kronik hastalıklara bağlı olarak gelişebilir.
Candida Enfeksiyona Neler Neden Olur?
Candida mantarı vücutta fazla şeker, fazla karbonhidrat ve alkol alımına bağlı olarak kontrolsüz artabilir. Bu da vücudun farklı noktalarında belirtiler verebilir. Dudaklar kenarlarında da perleş hastalığı gelişebilir. Candidanın artışına sebebiyet veren başka nedenler de vardır.
Sıkça antibiyotik kullanımı florayı bozabilir. Kullanılan antibiyotikler nedeniyle vücuttaki sadece zararlı bakteriler değil yararlı bakterilerin bir kısmı da ölür. Yararlı bakteriler vücutta aynı zamanda candida mantarının kontrol altında tutulmasını da sağlar. Yararlı bakteri kaybının artması candidanın mantarının daha fazla üremesine neden olur.
Kanser tedavilerinde, şeker hastalarında, bağışıklığı zayıflamış kişilerde, protez kullananlarda, böbrek yetmezliklerinde, sigara tüketenlerde, ağız kuruluklarında, doğum kontrol hapı kullanımı sırasında beslenmenin yüksek şeker ve karbonhidrat tüketimiyle yapılmasına bağlı olarak candida mantarı enfeksiyonu gelişebilir.
Dudak kenarlarında olan perleş veya vücudun farklı bölgelerinde çoğalan candida mantarı vücutta pek çok olumsuz şikayete neden olur. Kronik yorgunluk, kaygı, panik atak veya depresyon belirtileri, tükenmişlik, vajinal veya idrar yolu enfeksiyonları, dilde beyazlık, sinüzit, deride ve tırnaklarda mantar, sindirim problemleri, bilinç bulanıklığı, hormon dengesizlikleri, aşırı tatlı yeme isteği, eklem ağrıları candida mantarının belirtileri arasındadır.
Çocuklarda Perleş Hastalığı
Çocuklar ve bebeklerin uyudukları süre içerisinde tükürüklerinin akması sonucu dudak kenarlarında perleş yani mantar enfeksiyonu gelişebilir. Ayrıca dudakların yalanmasına bağlı olarak da hastalık görülebilir. Dudak kenarlarında yarıklar ve çatlaklar oluşabilir. Bu yara ve çatlaklar ağrılı olabilir ve bebekleri huzursuz edebilir.
Yetişkinlerde Perleş Hastalığı
Yetişkinlerde tıpkı çocuklarda olduğu gibi vücuttaki candida mantarının düzensiz olarak artması sonucu dudak kenarlarında perleş hastalığı olabilir. Yetişkinlerde de dudak yalama alışkanlıkları nedeniyle perleş gelişebilir. Özellikle yaşlılarda ve psikolojik hastalıkları olanlarda daha sık görülebilir.
Perleş Hastalığının Tedavisi Nasıldır?
Perleş (dudak mantarı) hastalığının tedavisi dermatoloji ve diş hekimlerince yapılır. Tedavide enfeksiyonun yaygınlığına ve şiddetine göre ilaçlar ve merhemler kullanılır. Ağzın farklı noktalarında görülen perleş candidası tedavi ile 1-2 hafta içerisinde iyileşir. Mantarın büyüklüğü veya yaygınlığına göre tedavi uzayabilir. İyileşmenin uzaması halinde hekimle görüşülmeli ve gerekirse yeni tedaviler planlanmalıdır. Perleş mantarı agresif ilerleyen ve tekrarlayabilen bir mantar türüdür. Tekrarlamaması için o bölgenin kuru tutulması, dudak kenarlarının yalanmaması, candidayı çoğaltan karbonhidratlı ve şekerli besinlerin azaltılması gerekir.
Perles Oluşumunu (Dudak Mantarı) Önlemenin Yolları
- Dudak kenarları sık sık ellenmemeli, ovalamamalı ve dille yalanmamalıdır.
- Sigara kullanımı azaltılmalı veya bırakılmalıdır.
- Farklı bir tedavi için kullanılan ilaçlar eğer perlese enfeksiyonuna neden oldu ise hekimle görüşülerek tedavi değiştirilmelidir.
Candida Mantarlarında Beslenmenin Önemi
Perleş (dudak mantarı) veya vücudun farklı yerlerindeki candida mantarlarında beslenmenin düzenlenmesi şeker ve karbonhidrat alımının azaltılması mantarın zayıflamasını sağlar ancak öldürmez. Bu nedenle perleş candida tedavisinde ilaç mutlaka kullanılmalıdır. İlaç ve beslenmenin birlikte yapılması iyileşmeyi hızlandırır.